Nasz piękny język ojczysty.

Porozmawiajmy przy filiżance kawy. Luźne rozmowy, plotki i ploteczki. Dział przeznaczony na wszystkie inne tematy dotyczące offtopicu.
Awatar użytkownika
Marek_Piotrowski
Legendarny komentator
Legendarny komentator
Posty: 18895
Rejestracja: 1 cze 2016
Wyznanie: Katolicyzm
Has thanked: 2605 times
Been thanked: 4604 times
Kontakt:

Re: Nasz piękny język ojczysty.

Post autor: Marek_Piotrowski » 2019-08-24, 11:48

Piszę posta na forum – podczas gdy poprawnie jest: Piszę post na forum.
Kupiłam nowego laptopa – a powinno być: Kupiłam nowy laptop.
Piszę bloga – zamiast tego: Piszę blog.
Przyznam, że sie zastanawiam; o ile pierwsze ("posta") jest dla mnie oczywiste, to wydaje mi się że drugie i trzecie jest błędem w stosunku do zasad mówienia po polsku, ale rozpowszechnienie sprawia, że należą do zbioru wyjątków.
Bo w końcu język polski to taki język, którym mówią Polacy - a nie ten zawarty w książkach.
Jak myślicie?

Kasia

Re: Nasz piękny język ojczysty.

Post autor: Kasia » 2019-08-24, 12:07

Przecież nie mówi się „Kupiliśmy nowego telewizora”. ;)

To są błędy, jeśli nie będziemy tego pilnować i dbać o język polski, ta zaraza dostanie się do mediów, a potem do szerszego grona (chociaż w mediach nie jest wcale dobrze).
Ostatnio zmieniony 2019-08-24, 12:09 przez Kasia, łącznie zmieniany 1 raz.

Awatar użytkownika
Marek_Piotrowski
Legendarny komentator
Legendarny komentator
Posty: 18895
Rejestracja: 1 cze 2016
Wyznanie: Katolicyzm
Has thanked: 2605 times
Been thanked: 4604 times
Kontakt:

Re: Nasz piękny język ojczysty.

Post autor: Marek_Piotrowski » 2019-08-24, 12:09

Kasia pisze: 2019-08-24, 12:07 Przecież nie mówi się „Kupiliśmy nowego telewizora”. ;)
Oczywiście. Dlatego piszę o wyjątku, nie twierdząc, że jest to zgodne z regułą.

Znamy przecież inne wyjątki: na przykład mówi się "kupić szampana" (przyznacie, że "kupić szampan" albo "wypić szampan" brzmi głupio).
Podobnie zgrzyta prawidłowa forma "znalazłem grzyb" (teoretycznie "znalazłem grzyba" jest nieprawidłowo).
Podobnie:
zjadłem gofr/zjadłem gofra,
liżę lód/liżę loda,
jem wafel/jem wafla (albo na przykład banan/banana),
James Bond zapalił papieros/zapalił papierosa,
Chopin skompomował mazurek/skomponował mazurka (jeszcze gorzej "skomponował polonez" ;)
Sąsiad kupił Trabant/kupił trabanta
Gdzie kupię por? /czy Gdzie kupię pora?
Poproszę pomidor/poproszę pomidora
Ostatnio zmieniony 2019-08-24, 12:22 przez Marek_Piotrowski, łącznie zmieniany 1 raz.

Kasia

Re: Nasz piękny język ojczysty.

Post autor: Kasia » 2019-08-24, 12:28

O tym nie pomyślałam, a to są przecież wyrażenia używane na co dzień. Z drugiej strony coś jest na rzeczy z odmianą w stronę dopełniacza w języku potocznym i nie tylko; jest ona coraz bardziej powszechna i niekoniecznie jest to dobre, to raczej oznaka niedbalstwa językowego.

Biserica Dumnezeu

Re: Nasz piękny język ojczysty.

Post autor: Biserica Dumnezeu » 2019-08-24, 16:46

jest to normalne zjawisko: nasz ( i kazdy jezyk kazdego ludu i narodu ) wciaz sie zmienia, ulega obcym nalecialosciom lub modom. Dlatego mowimy, ze nasi przodkowie mowili staropolskim, my mowimy wspolczesnym, a nasi potomkowie beda mowili nowopolskim ( lub jakos inaczej nazwanym ).
A staropolski rdzeniowo jest bardzo zblizony do slowackiego ... kiedys te dwa jezyki byly prawdopodobnie jednym. I gdzies tam sie rozdzielily. Moze ze wzgledu na przemieszczanie sie rodow na inne tereny.

Awatar użytkownika
Andej
Legendarny komentator
Legendarny komentator
Posty: 22636
Rejestracja: 20 lis 2016
Been thanked: 4217 times

Re: Nasz piękny język ojczysty.

Post autor: Andej » 2019-08-24, 18:32

Jeśli "piszę posta", to w takim razie "napiszę lista". Konsekwentnie.

Szampan - dobry przykład. (Zapewne wzięło się stąd, że to przecież "pan".) Na zakorzenione zaśmiecanie. Przykładów jest więcej. Też używam kolokwializmów.

W szkole (technicznej) uczona mnie, np. że "mimo" i "pomimo" zawsze wiąże się z odpowiedzią na pytanie "kogo?" lub "czego?". Jeśli tak, to "mimo tego". Konia z rzędem, temu, kto tak pisze i mówi. Już w literaturze, od ok. 100 lat pojawia się "mimo, to". Z czasem, coraz częściej. A teraz, niemal w 100% wyparło formę, której mnie uczono. W tej sytuacji muszę przyznać, że są to formy oboczne. Jest takich wiele.

Osobną kwestią są regionalizmy. Osobiście lubię je.
Ostatnio zmieniony 2019-08-24, 18:33 przez Andej, łącznie zmieniany 1 raz.
Wszystko co piszę jest moim subiektywnym poglądem. Nigdy nie wypowiadam się w imieniu Kościoła. Moje wypowiedzi nie są autoryzowane przez Kościół.

Kasia

Re: Nasz piękny język ojczysty.

Post autor: Kasia » 2019-08-24, 22:42

Biserica Dumnezeu pisze: 2019-08-24, 16:46 A staropolski rdzeniowo jest bardzo zblizony do slowackiego ... kiedys te dwa jezyki byly prawdopodobnie jednym. I gdzies tam sie rozdzielily. Moze ze wzgledu na przemieszczanie sie rodow na inne tereny.
Współczesny Polak łatwiej zrozumie Słowaka niż Czecha. Wiem z doświadczenia – po słowacku mogłabym się porozumieć (słuchając i mówiąc, bo przez pewien czas miałam bierny kontakt z tym językiem), a z czeskim miałabym większy problem. Wydaje mi się, że podobieństwo słowackiego do polskiego polega na twardości spółgłosek; język czeski jest z kolei bardziej miękki w brzmieniu. Analogia z językami wschodnimi: białoruski ma najbardziej miękkie brzmienie, potem rosyjski i na końcu ukraiński.
Andej pisze: 2019-08-24, 18:32 Osobną kwestią są regionalizmy. Osobiście lubię je.
Które na przykład? Różnorodność naszego języka to ciekawy temat, warto go rozwinąć. W moich stronach np. jada się raczej kartofle niż ziemniaki. :)

Awatar użytkownika
Andej
Legendarny komentator
Legendarny komentator
Posty: 22636
Rejestracja: 20 lis 2016
Been thanked: 4217 times

Re: Nasz piękny język ojczysty.

Post autor: Andej » 2019-08-25, 09:26

Kasia pisze: 2019-08-24, 22:42 ... Które na przykład? Różnorodność naszego języka to ciekawy temat, warto go rozwinąć. W moich stronach np. jada się raczej kartofle niż ziemniaki.
Chyba większość Polaków jada kartofle. Niestety, jestem na nie uczulone. Najczęściej jadam ziemniaki. Ale też wielokrotnie jadał grule. Znacznie rzadziej pyry. Ale też są smaczne. Nawet powiem, że najsmaczniejsze z warzyw. I wszechstronne w zastosowaniu.

Niestety zabacułem inne przykłady. Na razie trzym się.
Wszystko co piszę jest moim subiektywnym poglądem. Nigdy nie wypowiadam się w imieniu Kościoła. Moje wypowiedzi nie są autoryzowane przez Kościół.

Awatar użytkownika
Marek_Piotrowski
Legendarny komentator
Legendarny komentator
Posty: 18895
Rejestracja: 1 cze 2016
Wyznanie: Katolicyzm
Has thanked: 2605 times
Been thanked: 4604 times
Kontakt:

Re: Nasz piękny język ojczysty.

Post autor: Marek_Piotrowski » 2019-08-25, 11:41

Wydaje mi się, że "kartofle" to makaronizm (chociaż pochodzi z niemieckiego, a nie z włoskiego ;) ), a nie regionalizm. W przeciwieństwie do gruli i pyr.

ToTylkoJa
Zasłużony komentator
Zasłużony komentator
Posty: 2207
Rejestracja: 2 sty 2019
Has thanked: 22 times
Been thanked: 367 times

Re: Nasz piękny język ojczysty.

Post autor: ToTylkoJa » 2019-08-26, 18:26

Regionalizmy są śmieszne. Niby ten sam język, a nie idzie się dogadać:
"-ToTylkoJa, czy zrobiłaś to, o co cię prosiłem?
-Jo.
-Co?
-No jo.
-jakie "jo", o czym ty do mnie rozmawiasz?
-no tak, zrobiłam to przed chwilą"

"-podaj mi pokal
-co mam ci podać?
-pokal
-jaki pokal? Poproszę po polsku.
-no tę szklankę do piwa, co tam leży"

Też je lubię.

Kasia

Re: Nasz piękny język ojczysty.

Post autor: Kasia » 2019-08-26, 18:36

Rozumiem, że jesteś z północno-zachodniej Polski/północy; czy rzeczywiście w tamtych stronach powszechnie używa się takich sformułowań jak np.: „Mam to zrobione”?

Awatar użytkownika
Andej
Legendarny komentator
Legendarny komentator
Posty: 22636
Rejestracja: 20 lis 2016
Been thanked: 4217 times

Re: Nasz piękny język ojczysty.

Post autor: Andej » 2019-08-27, 10:02

ToTylkoJa pisze: 2019-08-26, 18:26 ... pokal ...
Regionalizmem to, to na pewno nie jest.

Regionalizmy czasem zabawne są, bowiem skład to sklep, a sklep - piwnica. I bądź tu mądry.
Wszystko co piszę jest moim subiektywnym poglądem. Nigdy nie wypowiadam się w imieniu Kościoła. Moje wypowiedzi nie są autoryzowane przez Kościół.

Awatar użytkownika
Marek_Piotrowski
Legendarny komentator
Legendarny komentator
Posty: 18895
Rejestracja: 1 cze 2016
Wyznanie: Katolicyzm
Has thanked: 2605 times
Been thanked: 4604 times
Kontakt:

Re: Nasz piękny język ojczysty.

Post autor: Marek_Piotrowski » 2019-08-27, 10:09

Słynne- na Północy "idę na dwór" a na Południu "ide na pole".

Kasia

Re: Nasz piękny język ojczysty.

Post autor: Kasia » 2019-08-27, 10:13

Znałam kiedyś osobę (pochodziła z województwa świętokrzyskiego), która chochlę nazywała nalewką. :) U mnie na Śląsku na chochlę mówi się „kielnia”, ale to już chyba nie regionalizm, a gwaryzm.
Marek_Piotrowski pisze: 2019-08-27, 10:09 Słynne- na Północy "idę na dwór" a na Południu "ide na pole".
U mnie też się wychodzi „na dwór”, „na pole” to bardziej w Krakowie.

ToTylkoJa
Zasłużony komentator
Zasłużony komentator
Posty: 2207
Rejestracja: 2 sty 2019
Has thanked: 22 times
Been thanked: 367 times

Re: Nasz piękny język ojczysty.

Post autor: ToTylkoJa » 2019-08-27, 12:33

@Andej
Jak teraz sprawdziłam, to rzeczywiście.
Ale kto nie przyjechał z Mazowsza na Pomorze, to nie wiedział o co chodzi.

ODPOWIEDZ