Post
autor: Marek_Piotrowski » 2022-02-28, 11:44
Ten cytat już chyba dawałem kiedyś, ale jest na miejscu
Cytat pochodzi ze wspaniałej książki Irwina Shaw "Młode lwy". Jest to scena kazania na nabożeństwie przez Inwazją na Normandię (zapewne fikcyjna, ale oparta na jakimś prawdziwym).
"— Miłość — mówił starzec — to słowo Chrystusowe, co nie
dopuszcza różnic ani chytrych wykrętów, ani wielorakiej interpretacji.
Przykazano wam kochać bliźniego jak siebie samego, a nieprzyjaciół
miłować niby braci. Słowa te i ich znaczenie są nie mniej jasne i proste
niż .żelazne gwichty na szalach, które ważyć będą nasze uczynki.
Bracia! Życie upływa nam nad Kanałem, ale zdawać się może, iż nie
mieszkamy na jego wybrzeżach, lecz w czarnej głębi, pośród morskich
wodorostów i ciernistych alg, pośród oślizłych wraków i żałosnych
kości topielców. A nad nami, bracia, przelewają się tragiczne fale
ludzkiej nienawiści do Boga i człowieka. Przypływ nadciąga dziś od
północy i karmi nas sokami podbiegunowej beznadziejności. Pędzimy
dni pośród armat, których spiżowy głos zagłusza ciche wołanie
Stwórcy, nad których grzmotem słychać jedynie wrzaski dzikiej
pomsty. Patrzymy, jak nasze miasta obracają się w gruzy^pod
bombami. Patrzymy, jak nasze dzieci padają w kwiecie wieku od kul.
Patrzymy na to i z głębi morza własnej nienawiści zadajemy ślepe ciosy
miastom i dziatwie wroga. Wróg to sroższy od tygrysa, bardziej
zgłodniały niż rekin, bardziej niż wilk okrutny. My pragniemy tylko
bronić swojego skromnego, uświęconego tradycją trybu życia, zrywa-
my się więc do walki. Ale w walce przerastamy tygrysa srogością,
rekina żarłocznością, wilka okrucieństwem. Bracia! Czy będziemy
mogli kiedyś udawać, że zwycięstwo jest nasze? Czy spraw, które nigdy
nie zginęłyby w naszej klęsce, nie zaprzepaścimy w triumfie? Czy
wolno nam siedzieć w tym przybytku Boga i wierzyć, że z otchłani
naszej nienawiści niedzielne słowa płyną do Jego stóp, skoro przez
cały tydzień mordowaliśmy niewinnych, rzucali bomby na kościoły
i muzea, palili biblioteki, grzebali matki z dziećmi pod zwałami
stali i betonu, które stały się przekleństwem i ohydą dwudziestego
wieku?
Nie chwalcie się w gazetach, że na chybił trafił obrzuciliście
tysiącami ton bomb nieszczęsną niemiecką ziemię, bo powiadam wam,
owe bomby padły na mnie, na wasz kościół, na was samych i na
waszego Boga. Mówcie raczej o tym, jak płakaliście gorzkimi łzami,
gdy musieliście zabić niemieckiego żołnierza, który stał przed wami
uzbrojony i groźny. Wówczas przyznam radośnie, żeście moimi
obrońcami, obrońcami mojego kościoła i mojej Anglii.
Widzę żołnierzy pośród wiernych i wiem, że każdy z nich ma prawo
zapytać: „Cóż miłość znaczy dla mnie? Czy żołnierz może być
posłuszny słowom Chrystusa? Jak ma miłować nieprzyjacioły swoje?"
Odpowiem na to: Zabijaj z umiarem, z poczuciem tragedii i grzechu,
będącego zarówno twoim grzechem, jak i grzechem człowieka, który
pada z twojej ręki. Bo to przecież twoja dawniejsza obojętność i brak
rozsądku, i chciwość, i głuchota uzbroiły go i wygnały w pole z myślą
0 zamordowaniu ciebie. Twój nieprzyjaciel miotał się niegdyś, płakał,
wołał do ciebie, a ty odpowiadałeś: „Nic nie słyszę. Jego głos nie
przepływa nad wodą." Wreszcie on przywiedziony do rozpaczy
chwycił karabin, ty zaś rzekłeś: „Teraz mówi wyraźnie. Musimy go
uśmiercić." *
Nie czuj się w swoim sercu sprawiedliwym, dlatego -że oddajesz
wrogowi krwawą ostatnią posługę — łagodny głos starca cichł, słabnął
coraz bardziej. — Zabijaj, bo musisz, bo ludzka słabość i głupota nie
potrafią znaleźć lepszej drogi do pokoju. Ale czyń to z poczuciem winy
1 żalu, szczędź w granicach rozsądku nieśmiertelne dusze, których
ziemskie powłoki znajdują śmierć na polu walki. Noś miłosierdzie
w ładownicy i przebaczenie w plecaku. Nie morduj dla zemsty, bo
zemsta nie do ciebie należy, lecz do Pana nad Pany. Zabijaj z myślą, że
każde życie, które gasisz, znacznie zuboża twoje własne życie.
Powstańcie, dzieci, z mrocznego dna Kanału. Wyzwólcie się spod
wraków i ciernistej podwodnej dżungli. Odżywcie dusze pokarmem
cieplejszych prądów. Walczymy w prawdzie przeciwko katom, lecz na
darmo nie zwilżajmy rąk posoką. Nie czyńmy potworów z naszych
wrogów, odmieniajmy ich raczej w braci. Chełpimy się, że podnosimy
miecz boży, pamiętajmy zatem, że to szlachetna stal. Nie pozwalajmy,
by w naszych angielskich dłoniach odmieniła się w nóż rzeźnicki.
Pastor westchnął i wzdrygnął się lekko. Jego długie, siwe włosy
zatrzepotały na wietrze wpadającym przez potłuczone okna. Mętnym
wzrokiem spojrzał na głowy parafian, jak gdyby świadomość ich
obecności uleciała mu ze starczej pamięci. Potem uśmiechnął się
łagodnie do ław pustych w połowie.
Cicho zaintonował końcowe modły i jeszcze jedną pieśń kościelną.
Ale Noe niewiele słyszał. Wstrząsnęły nim słowa kanodziei, zbudziły
nieśmiałą tkliwość dla podniosłego starca i zgromadzonych w kościele
ludzi, dla żołnierzy przy działach po obu stronach Kanału i wszyst-
kiego, co żyje, lecz niebawem umrze. Przepełniły Noego mistyczną
nadzieją. Logicznie nie mógł zgodzić się z poglądami pastora. Skazany
na zabijanie i na to, że stanie się celem dla nieprzyjaciela, dobrze
zdawał sobie sprawę z zawiłości takiej wojny, w jakiej mu przyszło
walczyć. Rozumiał, że ścisłe zastosowanie się do rygorystycznych
wymagań pastora zbyt wielkim brzemieniem obarczyłoby żołnierskie
ramiona a wrogowi dałoby znaczną przewagę w chwili, gdy taka
przewaga może kosztować życie. Mimo to jednak kazanie zrodziło
w Noem nadzieję. Świat nie zginął jeszcze! Na pewno nie zginął, skoro
podczas wojny w mieście, gdzie ledwie opadły dymy ostatnich siedmiu
wybuchów, mógł ktoś mówić z tak świętym ogniem o braterskim
miłosierdziu, i to mówić bez obawy prześladowań i zemsty. Po tamtej
stronie Kanału nikt nie ośmieliłby się na podobne słowa, a więc po
tamtej stronie Kanału znajdują się ludzie, którym pisana jest klęska.
Władza nad światem przypadnie w udziale nie tamtym zza wody, lecz
tym, co kiwając się sennie, słuchają w skupieniu kazania swego
sędziwego duszpasterza.
„Póki na świecie podnoszą się takie głosy, surowe, nielogiczne,
kochające — myślał Noe — póty moje dziecko może żyć w nim ufnie i..."
— Amen — zakończył nabożeństwo pastor.
— Amen — odpowiedziano chórem"