Unici i prawosławni w kontekście schizmy

Rozmowy na temat siostrzanego Kościoła, który się oddzielił od powszechnego w XI wieku.
ODPOWIEDZ
krystian.zawistowski
Gaduła
Gaduła
Posty: 840
Rejestracja: 5 gru 2020
Wyznanie: Katolicyzm
Has thanked: 151 times
Been thanked: 205 times

Unici i prawosławni w kontekście schizmy

Post autor: krystian.zawistowski » 2021-01-06, 18:30

Pochodzę z podlasia, od rodziców mam jakieś 20 km i do Pratulina i do parafii grekokatolickiej w Kostomłotach. Po drugiej stronie granicy zaś znajduje się Brześć. Pratulin słynie z 14 błogosławionych męczenników zastrzelonych przez rosyjskie wojsko, przed ich cerkwią/kościołem konfiskowanym na rzecz prawosławia. Ogólnie unici budzili wśród prawosławnych niechęć daleko większą niż katolicy i przerabiano ich siłą na prawosławnych podczas zaborów.

Unia Brzeska z roku 1596 zawarta między eparchami ruskimi a papieżem deklaruje przyjęcie dogmatów katolickich i zwierzchności papieża, przy zachowaniu prawosławnej liturgii (Jana Chryzostoma etc), obrzędów, organizacji kościelnej czy nawet kalendarza. Unickie duchowieństwo RON zrównano w prawach i przywilejach z katolickim. Jedyna rzekoma różnica doktrynalna jaką znalazłem (istniejąca w roku 1596) to pochodzenie Ducha Świętego od "Ojca i Syna" w KK (Filoque). Artykuł jaki czytałem na ten temat (Wikipedia: History of Filoque Controversy) pokazuje bałagan w pozycji kościołów wschodnich, którzy "prawie" zgodzili się na filoque we Florencji to znaczy podpisali ale odmówili uznawania spisanego porozumienia z powodów formalnych. Kolejny synod w Jerozolimie w 1583 mówi o pochodzeniu od "Ojca w substancji" i "Ojca i syna w czasie". Trudno więc powiedzieć jakoby było to jakimś wielkim powodem do schizmy.

O co więc tak naprawdę mogło chodzić w tej schizmie, skoro różnice dogmatyczne są bardzo niewielkie, a prawosławnym obrządkom, żonom księży, czy nawet kalendarzowi sprzed reformy kościół dawał chętnie zgodę nawet w czasach soboru trydenckiego.

Wydaje się, że najbardziej sporna zostaje więc kwestia poddania się papieżowi.

Niezależnie od tego uważam Unię Brzeską za piękny kawałek polskiej historii. W bardzo czarnych czasach dla Kościoła pojawiła się nieoczekiwanie nadzieja na jedność ze Wschodem, która przetrwała jakieś 200 lat.

Dodano po 13 minutach 29 sekundach:
Parę linków:

https://pl.wikipedia.org/wiki/Wincenty_ ... towarzyszy

https://www.kostomloty.com/
Ostatnio zmieniony 2021-01-06, 18:27 przez krystian.zawistowski, łącznie zmieniany 2 razy.
https://kzaw.pl/
https://www.youtube.com/channel/UCdC4jo ... o3tVw_F3cQ
"I nikt nigdy na próżno nie uciekał się do przemożnego Jej wstawiennictwa, kto z pobożną i ufną modlitwą do Niej się udawał." Pius IX o modlitwie do Maryji

Awatar użytkownika
Andej
Legendarny komentator
Legendarny komentator
Posty: 22705
Rejestracja: 20 lis 2016
Been thanked: 4240 times

Re: Unici i prawosławni w kontekście schizmy

Post autor: Andej » 2021-01-06, 18:55

W waśniach religijnych mniejszą rolę odgrywają różnice doktrynalne, niż uprzedzenia i stereotypy.

Gdybyśmy zebrali przeciętnych katolików, prawosławnych i unitów, to nawet grożąc torturami nie doszlibyśmy do poziomu, na którym teologowie widzą różnice. A tłumacząc je niewielu zrozumiałoby, w czym rzecz.
A anglikanami podobna sytuacja.
A podziały narastają z czasem. Odmienność rodzi wrogość.

Ok. pół wieku temu byłem w jakiejś wiosce, gdzieś het, za Białymstokiem. Była tylko cerkiewka. Ludność katolicka i prawosławna. Spotkałem się z batiuszką. Otworzył dla mnie cerkiew, oprowadził, tłumaczył. Opowiadał, że tam nigdy nie było waśni religijnych. Miejscowi zawsze się wspomagali. Tolerowali i uznawali swoje odmienności. Nie byli uczeni. Zwykli prości ludzie rozumieli, że wszyscy idą do tego samego Boga. Nieco innymi drogami. Ale meta ta sama.
Wszystko co piszę jest moim subiektywnym poglądem. Nigdy nie wypowiadam się w imieniu Kościoła. Moje wypowiedzi nie są autoryzowane przez Kościół.

krystian.zawistowski
Gaduła
Gaduła
Posty: 840
Rejestracja: 5 gru 2020
Wyznanie: Katolicyzm
Has thanked: 151 times
Been thanked: 205 times

Re: Unici i prawosławni w kontekście schizmy

Post autor: krystian.zawistowski » 2021-01-06, 21:29

No właśnie nie do końca. Na przykład w wypadku katolika będzie to wiara w prymat papieża.

To że ludność katolicka i prawosławna raczej żyła ze sobą w pokoju, to się zgadzam.
https://kzaw.pl/
https://www.youtube.com/channel/UCdC4jo ... o3tVw_F3cQ
"I nikt nigdy na próżno nie uciekał się do przemożnego Jej wstawiennictwa, kto z pobożną i ufną modlitwą do Niej się udawał." Pius IX o modlitwie do Maryji

Awatar użytkownika
Dezerter
Legendarny komentator
Legendarny komentator
Posty: 16289
Rejestracja: 24 sie 2015
Lokalizacja: Inowrocław
Has thanked: 4772 times
Been thanked: 3277 times
Kontakt:

Re: Unici i prawosławni w kontekście schizmy

Post autor: Dezerter » 2021-01-06, 21:52

Braciom w Chrystusie Prawosławnym życzymy radosnych i zdrowych Świąt Bożego Narodzenia, niech nowonarodzony Jezus wam Błogosławi i udziela potrzebnych Łask
Nie czyńcie tak jak ci przeciw którym występujecie.

Awatar użytkownika
Jozek
Złoty mówca
Złoty mówca
Posty: 7337
Rejestracja: 18 lut 2020
Has thanked: 1181 times
Been thanked: 709 times

Re: Unici i prawosławni w kontekście schizmy

Post autor: Jozek » 2021-01-06, 23:06

krystian.zawistowski pisze: 2021-01-06, 21:29 No właśnie nie do końca. Na przykład w wypadku katolika będzie to wiara w prymat papieża.

To że ludność katolicka i prawosławna raczej żyła ze sobą w pokoju, to się zgadzam.
Ale prymat Papieza nie stanowi samej wiary i nie jest to warunkiem zbawienia.
Mamy wierzyc w Boga, a nie w Papieza, a przewodnictwo Papieza jest jedyne najwlasciwsza droga do poznania Prawd Wiary i zapewnieniem jednosci wiernych w Kosciele.
Moje wypowiedzi sa nieautoryzowane przez Kosciol.

Awatar użytkownika
kazik95
Biegły forumowicz
Biegły forumowicz
Posty: 1807
Rejestracja: 20 lis 2023
Has thanked: 463 times
Been thanked: 227 times

Re: Unici i prawosławni w kontekście schizmy

Post autor: kazik95 » 2024-01-11, 18:22

Katolicy mają Protestantów a Prawosławni mają Grekokatolików :-B

Obrazek
O, jak dobre życie mam do zaoferowania pod Panowaniem Bożym ludziom, którzy dzisiaj są w kiepskiej kondycji duchowej/psychicznej
[Jezus - Kazanie na Górze]

Awatar użytkownika
Tek de Cart
Biegły forumowicz
Biegły forumowicz
Posty: 1652
Rejestracja: 4 wrz 2017
Lokalizacja: szczęśliwy mąż i ojciec, Warszawa
Wyznanie: Katolicyzm
Has thanked: 236 times
Been thanked: 675 times
Kontakt:

Re: Unici i prawosławni w kontekście schizmy

Post autor: Tek de Cart » 2024-01-11, 20:56

https://sanktuariumpratulin.pl/sanktuar ... tulinskie/
Ten kościółek drewniany które teraz tam stoi to kiedyś był kościołem parafialnym w Staninie - i byłem w nim chrzczony! :) i nawet jest chrzcielnica do tego używana - więc dla mnie to miejsce dosyć szczególne :)
Nie sprzedawaj duszy diabłu, Bóg da Ci za nią więcej!

Awatar użytkownika
kazik95
Biegły forumowicz
Biegły forumowicz
Posty: 1807
Rejestracja: 20 lis 2023
Has thanked: 463 times
Been thanked: 227 times

Re: Unici i prawosławni w kontekście schizmy

Post autor: kazik95 » 2024-01-11, 21:02

Tek de Cart pisze: 2024-01-11, 20:56 https://sanktuariumpratulin.pl/sanktuar ... tulinskie/
Ten kościółek drewniany które teraz tam stoi to kiedyś był kościołem parafialnym w Staninie - i byłem w nim chrzczony! :) i nawet jest chrzcielnica do tego używana - więc dla mnie to miejsce dosyć szczególne :)
Jesteś grekokatolikiem?
O, jak dobre życie mam do zaoferowania pod Panowaniem Bożym ludziom, którzy dzisiaj są w kiepskiej kondycji duchowej/psychicznej
[Jezus - Kazanie na Górze]

Awatar użytkownika
Tek de Cart
Biegły forumowicz
Biegły forumowicz
Posty: 1652
Rejestracja: 4 wrz 2017
Lokalizacja: szczęśliwy mąż i ojciec, Warszawa
Wyznanie: Katolicyzm
Has thanked: 236 times
Been thanked: 675 times
Kontakt:

Re: Unici i prawosławni w kontekście schizmy

Post autor: Tek de Cart » 2024-01-11, 21:14

Nie, ten kościółek był rzymsko-katolicką świątynią - bo po 1875 r praktycznie unici zostali zlikwidowaniu, albo siłą nawracano ich na prawosławie, albo z braku unickich świątyń i unickich duchownych zaczynali uczęszczać do rzymsko-katolickich świątyń i się 'latynizować'. W czasie II RP trochę się grekokatolicy odrodzili, ale potem znów w okresie PRL na terenach polskich bardzo mało unitów zostało (większość mieszkała i została na terenach dzisiejszej Ukrainy).
Z tego co gdzieś słyszałem to ten kościółek w Staninie mógł być kiedyś grekokatolicką cerkwią, a potem, po likwidacji unitów przez cara, został przejęty przez rzymskich katolików i dalej służył katolikom.
Nie sprzedawaj duszy diabłu, Bóg da Ci za nią więcej!

Awatar użytkownika
Dezerter
Legendarny komentator
Legendarny komentator
Posty: 16289
Rejestracja: 24 sie 2015
Lokalizacja: Inowrocław
Has thanked: 4772 times
Been thanked: 3277 times
Kontakt:

Re: Unici i prawosławni w kontekście schizmy

Post autor: Dezerter » 2024-01-11, 21:19

U nas na Kujawach tak samo przejmowano opuszczone kościoły protestanckie, ale niektóre stoją puste (jeśli w małej miejscowości był już kościół katolicki)
Nie czyńcie tak jak ci przeciw którym występujecie.

ODPOWIEDZ