Pisma chrześcijańskie starożytne, podział na kanoniczne, apokryfy, pisma chrześcijańskie itd

[Dezerter]

Dzisiaj mamy dostęp do wszystkiego dzięki internetowi ale nie wszystko jest chrześcijańskie nawet gdy ma w nazwie "ewangelia", nie wszystko co jest nazwane "Piotra" , czy "Pawła", lub imieniem innego apostoła jest jego autorstwa.
Stąd ten wątek by wiedzieć co czytamy:

Objawienie spisane to Stary i Nowy Testament, czyli Biblia - każdy w domu ma i mam nadzieję, że czyta.
Są to tak zwane księgi Kanoniczne, czyli natchnione Duchem św. Tam mamy pełnię Objawienia.

Inna ważną i pożyteczną w czytaniu grupą pism starożytnych są :
Ojcowie apostolscy – najstarsze pokolenie pisarzy wczesnochrześcijańskich tworzących pod koniec I wieku, na przełomie i aż do pierwszej połowy II wieku. Twierdzili - często prawdziwie, że byli uczniami apostołów, lub uczniami uczniów apostolskich, czasami są nazywani pierwszymi świadkami. Ich

Wymieńmy ich:

Ignacy – biskup Antiochii, męczennik
Klemens I – biskup Rzymu
Autor Didache (przełom I i II wieku)
Polikarp – biskup Smyrny, uczeń Jana Apostoła, przyjaciel Papiasza
Hermas – autor Pasterza
Papiasz – biskup Hierapolis, prawdopodobnie uczeń Jana Apostoła, przyjaciel Polikarpa[3]; świadek tradycji ustnej przekazanej przez Apostołów[4]. Autor zaginionego dzieła „Wyjaśnienie słów Pana” (stg. Κυριακῶν Λογίων Ἐξηγήσις)[5].
Autor Listu Barnaby[6]
więcej
https://pl.wikipedia.org/wiki/Ojcowie_apostolscy

cdn

[Dezerter]

Kolejna grupą wartościowych i godnych czytania pism chrześcijańskich jest późniejsza grupa autorów tak zwanych apologetów, czyli obrońców wiary chrześcijańskiej przed oskarżycielami pogańskimi i żydowskimi.
W obronie chrześcijan wystąpili ludzie, których nazwano apologetami: pisarze, prawnicy i filozofowie, którzy w pismach (tzw. apologiach) i mowach sądowych odpierali zarzuty zarówno religijno-filozoficzne, jak i prokuratorskie.
Do najsłynniejszych zaliczamy :
- Justyna Męczennika ur. ok. 100 we Flawii Neapolis w Palestynie, zm. ścięty mieczem między 163 a 167 w Rzymie – filozof i apologeta tworzący w języku greckim. Wyznawał poglądy millenarystyczne. Zaliczony został do najstarszych pisarzy starochrześcijańskich, męczennik, święty Kościoła katolickiego i prawosławnego.

- Ireneusza z Lyonu, ur. ok. 140 w Smyrnie w Azji Mniejszej, zm. ok. 202 w Lugdunum – biskup Vienne, teolog, apologeta, ojciec i Doktor Kościoła, męczennik chrześcijański, święty Kościoła katolickiego i prawosławnego.

- Orygenesa ur. ok. 185, zm. 254 – teolog, apologeta, jeden z najbardziej płodnych komentatorów Pisma Świętego w epoce patrystycznej. Zajmował się, egzegezą krytyczną oraz literalną; egzegezę alegoryczną doprowadził do szczytu rozwoju. W zasadniczy sposób przyczynił się do ukształtowania tradycji teologicznej Szkoły Aleksandryjskiej. Ogół poglądów mu przypisywanych nazywany jest orygenizmem. Był wykształcony filozoficznie. Niektóre grupy chrześcijan uważają go za Ojca Kościoła. Jest zaliczany do pisarzy starochrześcijańskich. Święty Kościoła Koptyjskiego i błogosławiony w Kościołach tradycji mariawickiej.

- Tertuliana ur. pomiędzy 150 a 160 w Kartaginie, zm. 240 tamże – łaciński teolog z Afryki Północnej, nawrócony na chrześcijaństwo w 190 roku, stał się jego najgorliwszym w owym czasie apologetą. Poglądy jego wywarły wielki wpływ na całą zachodnią teologię III w. Nauczanie Tertuliana jest cennym źródłem dla teologii, szczególnie dla teologii dogmatycznej.
Oni, pisząc do pogan, do elity intelektualnej Cesarstwa, położyli podwaliny chrześcijańskiej myśli filozoficznej.

Korzystałem twórczo z wikipedii

[Marek_Piotrowski]

KK nie uważa Orygenesa i Tertuliana za Ojców, ze względu na herezje w jakie popadli pod koniec życia.
Niemniej byli wybitnymi teologami.

[Dezerter]

Generalnie pisma chrześcijańskie starożytne to patrystyka, która ma swoje okresy
[b]Okres przednicejski (do 325 r.)[/b]

Od czasów apostolskich do Soboru nicejskiego: W okresie pierwszym, obejmującym trzy pierwsze stulecia, chrześcijanie organizując życie kościelne tworzyli pierwsze teksty liturgiczne i przepisy prawa. Pisarze będący blisko czasów apostolskich pisali listy. Działo się to wszystko w czasie wielkich prześladowań (ataki z zewnątrz) i nasilenia herezji gnostyckich (ataki od wewnątrz). Powstawały więc zarówno akta męczenników, jak i apologie. Myśl filozoficzna krystalizowała się w czterech wielkich ośrodkach: aleksandryjskim, Azji Mniejszej, rzymskim oraz afrykańskim.

- Skład Apostolski/Apostolski symbol wiary/Symbol Apostolski

- Ojcowie Apostolscy (Autor Didache, Klemens Rzymski, Ignacy Antiocheński, Polikarp ze Smyrny, Papiasz z Hierapolis, List Barnaby, Pasterz Hermasa)

- Opisy męczeństwa - tzw. Akta męczenników Niektóre acta martyrum to m.in. Acta proconsularia sancti Cypriani episcopi et martyris, Martyrium Polycarpi oraz Passio SS. Montanii Lucii et aliorum martyrum Africanorum. Zdarzało się, że utwory te zbierano i łączono w jednym zbiorze. Najstarszym znanym łacińskim pismem chrześcijańskim są spisane w 180 roku Acta Scillitanorum („Akta męczenników z Scillium”)[2].

- Apologeci greccy (Kwadrat Apologeta, Arystydes z Aten, Aryston z Pelli, Ireneusz z Lyonu, święty Justyn, Tacjan Syryjczyk, Atenagoras z Aten, Teofil z Antiochii, Meliton z Sardes, List do Diogneta, Hermiasz)

- Zagrożenia błędnowierstwa, w tym apokryfy nieortodoksyjne gnostyckie, judeochrześcijańskie, heretyckie (Bazylidianie, Walentynianie, Karpokratianie, Marcjonici, Abelici, Kainici/Setianie, Montanizm)

- Ojcowie aleksandryjscy (Klemens Aleksandryjski, Orygenes)

- Ojcowie afrykańscy (Tertulian, Cyprian z Kartaginy, Arnobiusz z Sikka, Laktancjusz)

- Pisarze Azji Mniejszej (Grzegorz Cudotwórca, Paweł z Samosaty, Lucjan z Antiochii, Metody z Olimpu, Hipolit)

- Środowisko rzymskie (Minucjusz Feliks, Kanon Muratoriego, Nowacjan)

- Początki monastycyzmu (Antoni Pustelnik, Pachomiusz)

[Dezerter]

Pozostają do omówienia apokryfy Nowego Testamentu, czyli pisma podrabiające, udające Ewangelie, Dzieję, Listy i Apokalipsę z NT
Ich zazwyczaj anonimowi autorzy, podszywają się pod Piotra, Pawła, Jana i innych autorów NT, lub Apostołów, lub osób znanych z NT.
Są jednak ciekawym i wartościowym źródłem dla historyków, teologów pokazując jak wierzyli ludzie w II, III i IV wieku, często jest to wiara ludowa, która przenikała do oficjalnego nauczania Kościoła jak np poznane przez nas apokryfy o życiu Piotra i Pawła, które opisują to czego zabrakło w NT. Są apokryfy opisujące dzieciństwo Jezusa a więc i życie Marii i Józefa. Opisują również życie pozostałych 12 apostołów, Marii Magdaleny, Judasza, Barnaby
Najbardziej znane apokryfy związane z tradycją chrześcijańską ale w miarę ortodoksyjne:
EWANGELIE DZIECIŃSTWA

1. Protoewangelia Jakuba
2. Ewangelia Pseudo-Mateusza
3. Księga o dzieciństwie Zbawiciela
4. Księga o narodzeniu świętej Maryi
5. Cykl o Trzech Magach [Królach]
a. Legenda Trzech Magów [Królów]
b. Pokłon Magów (fragment apokryfu ujgurskiego)
c. Korespondencja Longinusa z Augustem na temat Trzech Króli
d. Syryjska Opowieść o Magach
6. Dzieciństwo Pana, Ewangelia Tomasza (dzieciństwa)

Pod tym tytułem umieszczamy zbiór utworów dotyczących narodzin i dzieciństwa Maryi oraz narodzin i dzieciństwa Jezusa, aż do około dwunastego roku Jego życia. Znajdziemy tu również opisy wydarzeń i postaci związanych z tymi faktami, szczególnie rozwinięty jest temat trzech Magów. Utwory te ograniczają się do jednego tylko okresu życia Jezusa, czasami nawet Jezus nie jest w nich postacią najważniejszą ale tylko tłem, a postaciami dominującymi są Maryja, Józef czy nawet Magowie. Protoewangelia Jakuba
Opisuje narodziny i dzieciństwo Maryi oraz wydarzenia związane z narodzinami Jezusa. Zawiera szczegóły, które wpłynęły na rozwój tradycji maryjnej.

Ewangelia Tomasza
Powstała prawdopodobnie przed końcem II wieku n.e. Zawiera zbiór 114 przypowieści i powiedzeń Jezusa, cytatów z Jego wypowiedzi. 1/3 zgadza się z wypowiedziami znanymi z NT, 1/3 mogą wyglądać na autentyczne, ale pozostała 1/3 jest gnostycka, więc to pokazuje czym jest apokryf.

Apokalipsa Piotra
Apokalipsa Piotra – apokryf nowotestamentowy powstały w kręgu judeochrześcijańskim, datowany na okres przed 135 rokiem. Utwór cieszył się popularnością we wczesnym chrześcijaństwie i długo uważany był za kanoniczny; wymieniany jest w Kanonie Muratoriego i cytowany m.in. przez Klemensa Aleksandryjskiego, Metodego z Olimpu, Makarego z Magnezji i Euzebiusza z Cezarei[1]. Treścią utworu jest objawienie, jakiego miał udzielić apostołom Jezus na Górze Oliwnej, w okresie między swoim zmartwychwstaniem a wniebowstąpieniem. Ze względu na swoją treść utwór datowany jest na okres powstania Bar-Kochby, bowiem elementy nauczania odnoszą się do tego okresu, mówiąc o prześladowaniach chrześcijan i przestrzegając przed „fałszywym Mesjaszem” i odbudową Świątyni[1]. Opisuje wizje nieba i piekła. Wpłynęła na rozwój chrześcijańskich wyobrażeń eschatologicznych

Pozostałe najstarsze apokryfy Nowego Testamentu o charakterze judeochrześcijańskim:
1. Ewangelia Hebrajczyków, I–II wiek. Jest znana tylko z fragmentów cytowanych przez wczesnych Ojców Kościoła, takich jak Orygenes, Euzebiusz z Cezarei i Hieronim. Była używana przez judeochrześcijańskie wspólnoty, takie jak ebionici i nazarejczycy. Zawiera interpretacje życia i nauk Jezusa bliskie środowisku żydowskiemu.

2. Ewangelia Nazarejczyków z II wieku, też tekst zachowany we fragmentach, prawdopodobnie adaptacja Ewangelii Mateusza. Opisuje żydowskie praktyki religijne i podkreśla potrzebę wypełniania prawa Mojżeszowego.

3. Ewangelia Ebionitów I/II w., również jest zachowana tylko we fragmentach. Prezentuje Jezusa jako proroka i nauczyciela, ale odrzuca jego boskość.

Dodano po 22 minutach 1 sekundzie:
Koniecznie jako uzupełnienie proszę zajżeć do wątku naszego i otwartego, tam można komentować i dyskutować
viewtopic.php?t=10584

[Dezerter]

Kolejną grupą są już bardzo mało ortodoksyjne i niezalecane do czytania dla osób nieprzygotowanych :
apokryfy gnostyczno-judeochrześcijańskie, czy gnostyczne

Najstarsze apokryfy gnostyckie powstały w II i III wieku. Były tworzone przez różne grupy gnostyków, które łączyło przekonanie o istnieniu tajemnej wiedzy (gnōsis) prowadzącej do zbawienia. Teksty te często odzwierciedlają synkretyczne połączenie chrześcijaństwa, filozofii greckiej i wschodnich wierzeń religijnych.

Oto najstarsze i najbardziej znaczące apokryfy gnostyckie:
1. Ewangelia Tomasza, początek II wieku najstarsza znana, zawiera 114 powiedzeń Jezusa (logiów), niektóre mają charakter enigmatyczny i mistyczny (gnostycki). Gnostycki charakter wynika z kładzenia nacisku na wewnętrzne poznanie (gnōsis) jako drogi do zbawienia, pokazuje jak środowisko gnostyków zapamiętało/rozumiało/przetwarzało Jezusa

2. Ewangelia Egipcjan też II wiek, podkreśla ideę dualizmu płci i transcendencję cielesności. Znana z fragmentów cytowanych przez wczesnych Ojców Kościoła gdy pisze o sekcie Walentyna.

3. Ewangelia Marii (Magdaleny), równie stara - II wiek, przedstawia Marię Magdalenę jako uczennicę Jezusa, która posiada szczególną, tajemną wiedzę. Tekst kładzie nacisk na duchowe poznanie i podważa autorytet innych apostołów, zwłaszcza Piotra jako symbol Kościoła.

4. Apokryf Jana (Apokryfon Jana) II wiek, podstawowy wykład wiedzy gnostycznej ze szczegółowym opisem kosmogonii gnostyckiej, w tym stworzenie świata przez demiurga, niższe bóstwo. Kładzie nacisk na wyzwolenie duszy poprzez poznanie.


5. Ewangelia Prawdy połowa II wieku, autorstwo przypisywane wspomnianemu już Walentynowi, liderowi jednej z najważniejszych szkół gnostyckich. Tekst skupia się na objawieniu prawdy przez Chrystusa i odkupieniu jako wyzwoleniu z ignorancji, zbawieniu przez poznanie prawdy o Ojcu. Jako przedstawiająca alternatywne dla chrześcijaństwa zbawienie i drogę do Ojca, potępiana głośno i mocno przez autorów chrześcijańskich

6. Ewangelia Judasza - słynna i równie stara - II wiek, opisuje Judasza Iskariotę w pozytywnym świetle, jako głównego i wtajemniczonego ucznia, który działał zgodnie z planem Jezusa, by umożliwić jego śmierć i zbawienie, ukazuje Chrystusa jako nauczyciela tajemnej wiedzy.

myślę, że wystarczy tej gnozy, czyli wiedzy tajemnej, ukrytej