Czy Szatan wiedział?

Ogólnie o Biblii. Dlaczego powinniśmy Ją czytać, jak powinno się czytać Pismo Święte, itp.
Awatar użytkownika
CiekawaXO
Legendarny komentator
Legendarny komentator
Posty: 10014
Rejestracja: 12 mar 2023
Wyznanie: Katolicyzm
Has thanked: 1400 times
Been thanked: 1158 times

Re: Czy Szatan wiedział?

Post autor: CiekawaXO » 2025-03-12, 22:26

Dezerter pisze: 2025-03-12, 22:11 Polecam ci dwóch teologów Zieliński i Kapusta, skoro tak teologów cenisz ;)

A czy Szatan wiedział, że Jezus chce odkupić ludzkość i pojednać ją z Bogiem?
zajrzałem do pewnego teologa, czyli takiego, który mi nie podpadł ani razu i czytam tak o Szatanie
a nawet usiłował odwrócić Jezusa od misji powierzonej Mu przez Ojca (Por. Mt 4, 1-11.)
(...)
Podobnym sposobem usiłował szatan odwieźć także Jezusa Chrystusa od wypełnienia zbawczej misji. Przez dobrego apostoła Piotra próbował przekonać Go, że nie powinien iść pokorną i pełną miłości drogą cierpienia i krzyża. Dlatego też Piotr spotkał się z ostrą naganą Jezusa, który powiedział do niego: „Zejdź Mi z oczu, szatanie! Jesteś Mi zawadą, bo nie myślisz o tym, co Boże, ale o tym, co ludzkie (Mt 16,23).
https://www.teologia.pl/m_k/zag03-11.htm#4
Ale sprawdziłam teraz tak na szybko, dla mnie już odpada:
Ten ksiądz jest gorącym orędownikiem Vassuli. Bardzo ją teologicznie podpierał.
Tymczasem Kongregacja Wiary oceniłą ją negatywnie.
"Uważna i spokojna analiza całej sprawy, dokonana przez Kongregację w celu „zbadania duchów, czy są z Boga” (Por. l J 4,l), ujawniła - obok aspektów pozytywnych - także cały zespół elementów o zasadniczym znaczeniu, które w świetle doktryny katolickiej należy ocenić negatywnie.

Trzeba nie tylko zwrócić uwagę na podejrzany charakter zewnętrznych form, w jakich dokonują się owe rzekome objawienia, ale także podkreślić zawarte w nich pewne błędy doktrynalne."

Awatar użytkownika
Dezerter
Legendarny komentator
Legendarny komentator
Posty: 17199
Rejestracja: 24 sie 2015
Lokalizacja: Inowrocław
Has thanked: 5150 times
Been thanked: 3459 times
Kontakt:

Re: Czy Szatan wiedział?

Post autor: Dezerter » 2025-03-12, 22:39

Orygenes popełniał błędy, Hieronim również nawet Tomasz z Akwinu, więc co to za argument nie na temat wątku?
dziwnie się z tobą dyskutuje - tym bardziej, że ja się wcale nie upieram i nie mówię, że na pewno
znam, znajduje argumenty to się dzielę a każdy niech z tym zrobi co uważa ;)
Nie czyńcie tak jak ci przeciw którym występujecie.

Awatar użytkownika
CiekawaXO
Legendarny komentator
Legendarny komentator
Posty: 10014
Rejestracja: 12 mar 2023
Wyznanie: Katolicyzm
Has thanked: 1400 times
Been thanked: 1158 times

Re: Czy Szatan wiedział?

Post autor: CiekawaXO » 2025-03-12, 22:58

Dziwnie się dyskutuje...
Dziwnie to mało merytoryczne, ale nie spodziewam się więcej po tobie.
Ale zostawmy ad personam ze względu na dobro tematu, nie my tu jesteśmy najważniejsi.
O ile potrafisz.

Jeśli rzeczywiście NIE upierasz się przy tym, że WIEDZIAŁ, choć tak w sumie dałeś do zrozumienia,a teraz trochę spokorniałeś, to okej.
Ale pozwól że jeszcze będę badać temat, wraz z moimi teologami.
Tylko nie padnij z tego śmiechu, proszę cię. To niebezpieczne:)
Ostatnio zmieniony 2025-03-12, 23:07 przez CiekawaXO, łącznie zmieniany 1 raz.

Awatar użytkownika
Marek_Piotrowski
Legendarny komentator
Legendarny komentator
Posty: 22896
Rejestracja: 1 cze 2016
Wyznanie: Katolicyzm
Has thanked: 3296 times
Been thanked: 5545 times
Kontakt:

Re: Czy Szatan wiedział?

Post autor: Marek_Piotrowski » 2025-03-13, 02:22

Woźnica pisze: 2025-03-12, 22:22 Przecież Jezus niczego jeszcze nie odkupił.
"Błogosławiony Pan, Bóg Izraela, bo nawiedził lud swój i odkupił"(Łk 1,68)
Powtarzane to jest bezpodstawnie tyle razy, że stało się prawdą, choć faktycznie nią nie jest.
Jak naucza KKK, Jezus z piekieł wziął tylko tych sprzed potopu, którzy się nadawali, a nie wszystkich.
Benedykt XII konst. Benedictus Deus: DS 1000; por. Sobór Watykański II, konst. Lumen gentium, 49:
Powagą apostolską orzekamy, że według powszechnego rozporządzenia Bożego dusze wszystkich świętych... i innych wiernych zmarłych po przyjęciu chrztu świętego, jeśli w chwili śmierci nie miały nic do odpokutowania... albo jeśliby wówczas miały w sobie coś do oczyszczenia, lecz doznały oczyszczenia po śmierci... jeszcze przed odzyskaniem swoich ciał i przed Sądem Ostatecznym, od
chwili Wniebowstąpienia Zbawiciela, naszego Pana Jezusa Chrystusa, były, są i będą w niebie
, w Królestwie i w raju niebieskim z Chrystusem, dołączone do wspólnoty aniołów i świętych. Po męce i śmierci Pana Jezusa Chrystusa oglądały i oglądają Istotę Bożą widzeniem intuicyjnym, a także twarzą w twarz, bez pośrednictwa żadnego stworzenia


Katechizm 1021:
Nowy Testament mówi o sądzie przede wszystkim w perspektywie ostatecznego spotkania z Chrystusem w Jego drugim przyjściu, ale także wielokrotnie potwierdza, że zaraz po śmierci każdego nastąpi zapłata stosownie do jego czynów i wiary.

Katechizm 1022:
Każdy człowiek w swojej nieśmiertelnej duszy otrzymuje zaraz po śmierci wieczną zapłatę na sądzie szczegółowym, który polega na odniesieniu jego życia do Chrystusa i albo dokonuje się przez oczyszczenie, albo otwiera bezpośrednio wejście do szczęścia nieba, albo stanowi bezpośrednio potępienie na wieki

Taka (a nie taka jak napisałeś) jest nauka Kościoła. I inna być nie może, bo musi być zgodna z Pismem Świętym:
„Zaprawdę, powiadam ci: Dziś ze Mną będziesz w raju.” / Łk 23,43/
List do Hebrajczyków 12,22-24 nazywa zmarłych chrześcijan „duchami sprawiedliwych, które już doszły do celu” a przecież celem dla chrześcijanina nie jest i nie może być śmierć – lecz pełnia życia w Chrystusie.
W 2 Kor 5,8b czytamy słowa, które wyrażają podobną myśl w formie pragnienia „chcielibyśmy raczej opuścić nasze ciało i stanąć w obliczu Pana.” .
Apokalisa zamyka sprawę: „I usłyszałem głos, który z nieba mówił: Napisz: Błogosławieni, którzy w Panu umierają – już teraz. Zaiste, mówi Duch, niech odpoczną od swoich mozołów, bo idą wraz z nimi ich czyny.” /Ap 14,13/

Może więc zachowaj więcej ostrożności w ocenach, co jest nauką Kościoła, a co nie?

Awatar użytkownika
CiekawaXO
Legendarny komentator
Legendarny komentator
Posty: 10014
Rejestracja: 12 mar 2023
Wyznanie: Katolicyzm
Has thanked: 1400 times
Been thanked: 1158 times

Re: Czy Szatan wiedział?

Post autor: CiekawaXO » 2025-03-13, 07:32

Czyli Bóg nie wziął tylko Sprawiedliwych z piekła,ale i niesprawiedliwych?

Dodano po 53 sekundach:
Woźnicy chyba chodziło o to,że w trakcie życia Jezusa nie było jeszcze odkupienia.

Woźnica
Aktywny komentator
Aktywny komentator
Posty: 724
Rejestracja: 29 sie 2024
Wyznanie: Katolicyzm
Has thanked: 3 times
Been thanked: 53 times

Re: Czy Szatan wiedział?

Post autor: Woźnica » 2025-03-13, 07:58

KKK 633
Krainę zmarłych, do której zstąpił Chrystus po śmierci, Pismo święte nazywa piekłem, Szeolem lub Hadesem, ponieważ ci, którzy tam się znajdują, są pozbawieni oglądania Boga. Taki jest los wszystkich zmarłych, zarówno złych, jak i sprawiedliwych, oczekujących na Odkupiciela, co nie oznacza, że ich los miałby być identyczny, jak pokazuje Jezus w przypowieści o ubogim Łazarzu, który został przyjęty "na łono Abrahama". "Jezus Chrystus, zstępując do piekieł, wyzwolił dusze sprawiedliwych, które oczekiwały swego Wyzwoliciela na łonie Abrahama". Jezus nie zstąpił do piekieł, by wyzwolić potępionych, ani żeby zniszczyć piekło potępionych, ale by wyzwolić sprawiedliwych, którzy Go poprzedzili.

Mam coraz większe wątpliwości czy to na pewno forum katolickie.
Jak wół stoi w KKK kogo odkupił Jezus. Po tym wydarzeniu nie ma nigdzie ani słowa, żeby jeszcze kogoś odkupił prócz łotra z krzyża obok.
Za to cała wiara przepełniona jest przepowiednią sądu ostatecznego, jego celu i sensu.
Można się zastanowić jedynie, czy słowo odkupił to odpowiednie słowo.
Jak naucza Pismo, dla jakości człowieka Bóg zgładził całą ludzkość prócz 8 osób bez żadnego wysiłku.
Nigdy tego nie żałował, ani nie przepraszał. Owszem, zawarł przymierze, ale o żalu czy przeprosinach mimo to nie wspomniał.
Dobitnie pokazał ile znaczy dla niego człowiek.
Jezus przyszedł na świat jako człowiek, zrodzony, a nie stworzony.
Był wolny od grzechu pierworodnego i miał więcej mocy boskiej od innych ale poza tym był człowiekiem.
W tym przypadku Bóg poświecił tylko 1 człowieka zamiast całej ludzkości.
Niesamowicie mały ułamek tego, co zwykle poświęcał.
Nie powiem, Jezus poświęcił wiele, ale nie widział, jak giną jego dzieci, jego rodzice czy jego małżonka brzemienna w potopie, co widziały miliony ludzi.
Mz ludzie poświęcili w imię odkupienia miliony razy więcej.
Więc jeśli ktoś zna jakieś inne odkupienie, które nastąpiło lub na 100% nastąpi dla kogoś stąd to chętnie się dowiem.
Tym braciom i siostrze: Marek_Piotrowski, sądzony, kacperek29, Abstract, Pompieri, Jockey i abi już dziękuję. Nie odpowiadajcie, ponieważ jesteście już ignorowani. Idźcie z Bogiem w swoją stronę.

Awatar użytkownika
Marek_Piotrowski
Legendarny komentator
Legendarny komentator
Posty: 22896
Rejestracja: 1 cze 2016
Wyznanie: Katolicyzm
Has thanked: 3296 times
Been thanked: 5545 times
Kontakt:

Re: Czy Szatan wiedział?

Post autor: Marek_Piotrowski » 2025-03-13, 08:32

CiekawaXO pisze: 2025-03-13, 07:33 Czyli Bóg nie wziął tylko Sprawiedliwych z piekła,ale i niesprawiedliwych?
  • Bóg w ogóle nikogo nie "wziął z piekła", tylko z szeolu. Z piekła nikt nie wyjdzie.
  • czy byli sprawiedliwi ci, których Jezus wyzwolił? Spójrzmy, co mówi na ten temat Pismo: "W Nim poszedł ogłosić [zbawienie] nawet duchom zamkniętym w więzieniu, niegdyś nieposłusznym, gdy za dni Noego cierpliwość Boża naczekiwała, a budowana była arka, w której niewielu, to jest osiem dusz, zostało uratowanych przez wodę."(1Ptr 3,19-20),
    Co, oczywiście, nie oznacza, że zbawieni zostali wszyscy, ale mówienie o nich, że byli "sprawiedliwi" to oczywista nieprawda. Sprawiedliwy to był Noe.
Tyle, że nie tego dotyczyła moja polemika
Dotyczyła zupełnie absurdalnego stwierdzenia:
Woźnica pisze: 2025-03-12, 22:22 Przecież Jezus niczego jeszcze nie odkupił.
Woźnica pisze: 2025-03-13, 07:58 KKK 633
Krainę zmarłych, do której zstąpił Chrystus po śmierci, Pismo święte nazywa piekłem, Szeolem lub Hadesem, ponieważ ci, którzy tam się znajdują, są pozbawieni oglądania Boga. Taki jest los wszystkich zmarłych, zarówno złych, jak i sprawiedliwych, oczekujących na Odkupiciela, co nie oznacza, że ich los miałby być identyczny, jak pokazuje Jezus w przypowieści o ubogim Łazarzu, który został przyjęty "na łono Abrahama". "Jezus Chrystus, zstępując do piekieł, wyzwolił dusze sprawiedliwych, które oczekiwały swego Wyzwoliciela na łonie Abrahama". Jezus nie zstąpił do piekieł, by wyzwolić potępionych, ani żeby zniszczyć piekło potępionych, ale by wyzwolić sprawiedliwych, którzy Go poprzedzili.
Z czym polemizujesz?!
Kto twierdzi, że los wszystkich jest identyczny?!
Pisałeś jakoby "Jezus niczego jeszcze nie odkupił" co jest nie tylko sprzeczne z Pismem Świętym i dokumentami Kościoła (patrz mój poprzedni wpis).
To, że będzie Sąd Ostateczny ani trochę nie oznacza zaprzeczenia tej prawdzie, że jesteśmy już odkupieni (choć to, czy bedziemy zbawieni okaże się po śmierci) ani temu, że setki milionów ludzi JUŻ doznali zbawienia i są w Niebie (a także wielu jest w piekle).
Przeczytaj jeszcze raz to, co zacytowałem z nauki Kościoła i z Pisma w poprzednim wpisie.

Zatem daruj sobie biadania nad "katolickością forum" bo sam wypisujesz niekatolickie bzdury. W dodatku takie, które są wyjaśniane i demontowane już w pierwszych latach katechezy szkolnej...
Mz ludzie poświęcili w imię odkupienia miliony razy więcej.
Nie. Ludzie niczego nie "poświęcili w imię odkupienia".
Ludzie po prostu zaznali skutków grzechu.
Ostatnio zmieniony 2025-03-13, 08:37 przez Marek_Piotrowski, łącznie zmieniany 2 razy.

Awatar użytkownika
CiekawaXO
Legendarny komentator
Legendarny komentator
Posty: 10014
Rejestracja: 12 mar 2023
Wyznanie: Katolicyzm
Has thanked: 1400 times
Been thanked: 1158 times

Re: Czy Szatan wiedział?

Post autor: CiekawaXO » 2025-03-13, 09:02

Dezerter pisze: 2025-03-12, 22:39 Orygenes popełniał błędy, Hieronim również nawet Tomasz z Akwinu, więc co to za argument nie na temat wątku?
dziwnie się z tobą dyskutuje - tym bardziej, że ja się wcale nie upieram i nie mówię, że na pewno
znam, znajduje argumenty to się dzielę a każdy niech z tym zrobi co uważa ;)
Ale przecież Ty napisałeś pierwszy,że na żadnym błędzie księdza nie złapałeś, więc mój OT był odpowiedzią,że można go jednak na czymś złapać.
Nie wiem też czy bagatelizowanie błędów teologicznych jest właściwe .Raczej trzeba je wykazywać.

Awatar użytkownika
Marek_Piotrowski
Legendarny komentator
Legendarny komentator
Posty: 22896
Rejestracja: 1 cze 2016
Wyznanie: Katolicyzm
Has thanked: 3296 times
Been thanked: 5545 times
Kontakt:

Re: Czy Szatan wiedział?

Post autor: Marek_Piotrowski » 2025-03-13, 09:12

Tworzenie wrażenia, jakoby teolodzy jako tacy generalnie wspierali zdanie "szatan nie wiedział" jest mylne.
Tu opinii jest bardzo wiele i są bardzo różne.
Jednak koncepcja swoistego "oszustwa" czy nawet mówiąc łagodniej "fortelu Boga" jest bardzo wątpliwa. Przede wszystkim dlatego, że wynika z rozumienia świata duchowego na wzór bogów z Olimpu...

Awatar użytkownika
CiekawaXO
Legendarny komentator
Legendarny komentator
Posty: 10014
Rejestracja: 12 mar 2023
Wyznanie: Katolicyzm
Has thanked: 1400 times
Been thanked: 1158 times

Re: Czy Szatan wiedział?

Post autor: CiekawaXO » 2025-03-13, 09:25

Nie sądzę. Ale dobrze wykazać że pewności nie ma.
Tak po prostu,zamiast rozstrzygać to definiwywnie.
To bliższe Prawdy.

Woźnica
Aktywny komentator
Aktywny komentator
Posty: 724
Rejestracja: 29 sie 2024
Wyznanie: Katolicyzm
Has thanked: 3 times
Been thanked: 53 times

Re: Czy Szatan wiedział?

Post autor: Woźnica » 2025-03-13, 11:41

Najpierw Bóg poświęcił całą populację ludzi, w których tchnął iskrę życia,
a potem Jezusa, w którego tchnął znacznie więcej.
A to wszystko w imię lepszej jakości człowieka.
Czujecie tą lepszą jakość w sobie i wokół siebie?
Więc lepiej starać się czynić tak, żeby to poczuć, bo dla nas nieba zagwarantowanego nie będzie tak jak dla Jezusa.
Zastanawiam się, co przy zbawieniu zostanie zrobione z tą naszą częścią należącą do szatana, którą Jezus zapieczętował.
2 Kor. 1:21,22
Tym zaś, który umacnia nas wespół z wami w Chrystusie, i który nas namaścił, jest Bóg. On też wycisnął na nas pieczęć i zostawił zadatek Ducha w sercach naszych.
Szatanowi raczej nie zostanie odebrana, bo już dawno by była, a Bóg jest sprawiedliwy i tylko sprawiedliwych wyzwala.
Tym braciom i siostrze: Marek_Piotrowski, sądzony, kacperek29, Abstract, Pompieri, Jockey i abi już dziękuję. Nie odpowiadajcie, ponieważ jesteście już ignorowani. Idźcie z Bogiem w swoją stronę.

Awatar użytkownika
Marek_Piotrowski
Legendarny komentator
Legendarny komentator
Posty: 22896
Rejestracja: 1 cze 2016
Wyznanie: Katolicyzm
Has thanked: 3296 times
Been thanked: 5545 times
Kontakt:

Re: Czy Szatan wiedział?

Post autor: Marek_Piotrowski » 2025-03-13, 13:03

Ciekawa koncepcja, nie przyjmuj proszę mojej polemiki negatywnie.
Woźnica pisze: 2025-03-13, 11:41 Najpierw Bóg poświęcił całą populację ludzi, w których tchnął iskrę życia,
Przypowieść o Potopie ma wg mnie inną wymowę, i w gruncie rzeczy skupia się na Nowe
a potem Jezusa, w którego tchnął znacznie więcej.
No nie, w Jezusa Bóg nie tchnął - Jezus to Bóg wcielony.
A to wszystko w imię lepszej jakości człowieka.
Czujecie tą lepszą jakość w sobie i wokół siebie?
Więc lepiej starać się czynić tak, żeby to poczuć, bo dla nas nieba zagwarantowanego nie będzie tak jak dla Jezusa.
Zastanawiam się, co przy zbawieniu zostanie zrobione z tą naszą częścią należącą do szatana, którą Jezus zapieczętował.
2 Kor. 1:21,22
Tym zaś, który umacnia nas wespół z wami w Chrystusie, i który nas namaścił, jest Bóg. On też wycisnął na nas pieczęć i zostawił zadatek Ducha w sercach naszych.
No dobrze, ale skąd mniemanie, że chodziło o jakąś część należącą do szatana?
Owa "pieczęć" (czyli zadatek, oznaczenie człowieka) to Duch Święty, z nie zamknięcie czegoś:
"Zabiegajcie nie o ten pokarm, który niszczeje, ale o ten, który trwa na życie wieczne, a który da wam Syn Człowieczy; Jego to bowiem pieczęcią swą naznaczył Bóg Ojciec."(J 6,27)
"On też wycisnął na nas pieczęć i zostawił zadatek Ducha w sercach naszych."(2Kor 1,22)
"W Nim także i wy, usłyszawszy słowo prawdy, Dobrą Nowinę o waszym zbawieniu, w Nim również – uwierzywszy, zostaliście naznaczeni pieczęcią, Duchem Świętym, który był obiecany."(Ef 1,13)
"I nie zasmucajcie Bożego Ducha Świętego, którym zostaliście opieczętowani na dzień odkupienia."(Ef 4,30)
Szatanowi raczej nie zostanie odebrana, bo już dawno by była, a Bóg jest sprawiedliwy i tylko sprawiedliwych wyzwala.
Ale o jakiej w ogóle części należącej do szatana piszesz?!
Nic z nas nie należy do szatana.
Ostatnio zmieniony 2025-03-13, 13:03 przez Marek_Piotrowski, łącznie zmieniany 1 raz.

Awatar użytkownika
Dezerter
Legendarny komentator
Legendarny komentator
Posty: 17199
Rejestracja: 24 sie 2015
Lokalizacja: Inowrocław
Has thanked: 5150 times
Been thanked: 3459 times
Kontakt:

Re: Czy Szatan wiedział?

Post autor: Dezerter » 2025-03-13, 20:12

CiekawaXO pisze: 2025-03-13, 07:33 Czyli Bóg nie wziął tylko Sprawiedliwych z piekła,ale i niesprawiedliwych?

Dodano po 53 sekundach:
Woźnicy chyba chodziło o to,że w trakcie życia Jezusa nie było jeszcze odkupienia.
Z jakiego piekła wziął Jezus, co ty gadasz x_x
Nie czyńcie tak jak ci przeciw którym występujecie.

Awatar użytkownika
CiekawaXO
Legendarny komentator
Legendarny komentator
Posty: 10014
Rejestracja: 12 mar 2023
Wyznanie: Katolicyzm
Has thanked: 1400 times
Been thanked: 1158 times

Re: Czy Szatan wiedział?

Post autor: CiekawaXO » 2025-03-13, 20:15

Oj ludzie z szeolu. Nie można się pomylić.

Dodano po 55 sekundach:
Wykreśl albo popraw a nie na wieczór stękasz.

Woźnica
Aktywny komentator
Aktywny komentator
Posty: 724
Rejestracja: 29 sie 2024
Wyznanie: Katolicyzm
Has thanked: 3 times
Been thanked: 53 times

Re: Czy Szatan wiedział?

Post autor: Woźnica » 2025-03-13, 20:35

Dezerter pisze: 2025-03-13, 20:12 Z jakiego piekła wziął Jezus, co ty gadasz x_x
Mówiłem, że czytać nie umie. Albo troluje katolik farbowany.
Jeszcze gadasz napisze. To już naprawdę ostatni raz, a potem zadziała zasada.

KKK 633
Krainę zmarłych, do której zstąpił Chrystus po śmierci, Pismo święte nazywa piekłem, Szeolem lub Hadesem, ponieważ ci, którzy tam się znajdują, są pozbawieni oglądania Boga. Taki jest los wszystkich zmarłych, zarówno złych, jak i sprawiedliwych, oczekujących na Odkupiciela, co nie oznacza, że ich los miałby być identyczny, jak pokazuje Jezus w przypowieści o ubogim Łazarzu, który został przyjęty "na łono Abrahama". "Jezus Chrystus, zstępując do piekieł, wyzwolił dusze sprawiedliwych, które oczekiwały swego Wyzwoliciela na łonie Abrahama". Jezus nie zstąpił do piekieł, by wyzwolić potępionych, ani żeby zniszczyć piekło potępionych, ale by wyzwolić sprawiedliwych, którzy Go poprzedzili.
Tym braciom i siostrze: Marek_Piotrowski, sądzony, kacperek29, Abstract, Pompieri, Jockey i abi już dziękuję. Nie odpowiadajcie, ponieważ jesteście już ignorowani. Idźcie z Bogiem w swoją stronę.

ODPOWIEDZ

Wróć do „Biblia, Nowy Testament i Stary Testament”