nie wiem, czy ten temat już był, choć przeszukałem sobie watki i nie znalazłem. Zatem jak ktoś jeszcze miałby wiedzę i dał namiary do odpowiedniego postu to prośba.
W każdym razie czytając Nowy Testament zastanawiam się skąd Jezus, czy też pisarze NT, „wyciągnęli” niektóre cytaty. Podchodząc w sposób świecki do tekstu Biblii (tzn. nie jestem oblatany w historii chrześcijaństwa ani zbyt dobrze w naukach chrześcijańskich, zatem sorry za dyletanctwo) oraz literalnie, to spodziewałem się, że cytaty z pism hebrajskich będą dokładne, że można zidentyfikować dokładne ich źródło w Starym Testamencie. Tymczasem próbuję dociec, skąd są niektóre cytaty nie umiem znaleźć źródła pochodzenia oraz zastanawiam się nad specyficzną interpretacją niektórych z nich.
Czy zatem w tamtych czasach były jakieś różne wersje Pism hebrajskich zwanych ST? Jeśli tak, to skąd wiadomo, że obecnie wykorzystywana jest ta właściwa wersja? Czy też powszechna była dowolność w interpretacji i to co pasowało to był dowód na spełnianie się prorotctw? (Dziś to chyba niektóre wywody byłyby nie do przyjęcia - ale to na marginesie).
Chodzi mi o kilka przypadków (niektóre wersety skracam, aby nie wydłużać posta, ale raczej nie wpływają na sens moich wątpliwości):
– czy jest gdzieś w ST to proroctwo? Z jakiej księgi ST jest to cytat?1. Mt 2:23 – A przyszedłszy tam, zamieszkał w mieście zwanym Nazaret, aby się spełniło, co powiedziano przez proroków, iż Nazarejczykiem nazwany będzie
a cytat z Izajasza z lekka o czym innym:2. Mt 4:13-14 – Aby się wypełniło, co było powiedziane przez proroka Izajasza, mówiącego: Ziemia Zebulona i ziemia Naftalego, wzdłuż drogi morskiej, Zajordanie, Galilea pogan:
Tu aż się chce powiedzieć: co ma piernik do wiatraka – niby co się miało z tych słów Izajasza wypełnić w stosunku do Jezusa? Tak wolno dowolnie cytować Pisma, czy tu nie ma jakiejś nadinterpretacji?Iz 8:23 - Jak w przeszłości sprowadził Pan hańbę na ziemię Zebulona i na ziemię Naftalego, tak w przyszłości okryje chwałą drogę morską, Zajordanie i okręg pogan.
– gdzie w Pismach hebrajskich napisano o tym „odejściu” (czyli o czym?) Syna Człowieczego?3. Mt 26:24 (Mk 14:21; Łk 22:22) – Syn Człowieczy wprawdzie odchodzi, jak o nim napisano, ale biada temu człowiekowi, przez którego Syn Człowieczy będzie wydany!
- gdzie to napisano w Pismach hebrajskich o tych cierpieniach Syna Człowieczego? (owszem jest o cierpieniach sługi Jehowy w Iz oraz psalmach, ale gdzie jest wprost napisane, że należy to odnosić do Syna Człowieczego (mesjasza)?4. Mk 9:12 – A On im odrzekł: Eliasz wprawdzie przyjdzie najpierw i wszystko naprawi; ale jakże napisano o Synu Człowieczym? Musi wiele ucierpieć i za nic być poczytanym.
- to cytat z5. Łk 3:5-6 – Każdy padół niech będzie wypełniony, a każda górą i pagórek zniesione, drogi krzywe wyprostowane, a nierówne wygładzone. I ujrzą wszyscy ludzie zbawienie Boże.
- ale skąd te słowa o zbawieniu? Czy Łukasz dodaje tu coś do tekstu z Pism hebrajskich? Tam jak widzę nic o ujrzeniu zbawienia Bożego nie ma?Iz 40:4-5 - Każda dolina niech będzie podniesiona, a każda góra i pagórek obniżone; co nierówne, niech będzie wyrównane, a strome zbocza niech się staną doliną! I objawi się chwała Pańska, i ujrzy to wszelkie ciało pospołu, gdyż usta Pana to powiedziały.
– skąd to jest cytat? Czy jest to gdzieś w Pismach hebrajskich, czy też Jezus przywołuje tu jakieś przysłowie?6. Łk 11:49 – Dlatego też i Mądrość Boża powiedziała: Poślę do nich proroków i apostołów, a z nich niektórych będą zabijać i prześladować,
– gdzie jest o tym „cierpieniu, zmartwychwstaniu Chrystusa (nie sługi Jehowy, czy Syna człowieczego, ale dokładnie Chrystusa - Mesjasza) trzecim dniu i głoszeniu upamiętania narodom w jego imię” napisane w Pismach hebrajskich? Skąd to jest cytat? Znalazłem jakieś odniesienie w Biblii warszawskiej do Oz 6:2, ale kontekst tego tekstu z Ozeasza raczej jest o czymś innym.7. Łk 24:46-47 – I rzekł im: Jest napisane, że Chrystus miał cierpieć i trzeciego dnia zmartwychwstać i że, począwszy od Jerozolimy, w imię jego ma być głoszone wszystkim narodom upamiętanie dla odpuszczenia grzechów.
- skąd to cytat? Gdzie tak Pismo powiada, bo go w ST nie znajduję, chyba że to cytat z jakichś innych źródeł (Qumran?)8. J 7:38 – Kto wierzy we mnie, jak powiada Pismo, z wnętrza jego popłyną rzeki wody żywej.
O jakim wypełnieniu z Pisma mówi Jezus? Czy jest o tym w Piśmie tzn. chodzi o taki cytat czy też opis historii o "synu zatracenia", aby móc sprawdzić to proroctwo? Gdzie jest o tym napisane?9. J 17:12 – Dopóki byłem z nimi na świecie, zachowywałem w imieniu twoim tych, których mi dałeś, i strzegłem, i żaden z nich nie zginął, prócz syna zatracenia, by się wypełniło Pismo.
Skąd jest ta historia? ST wydaje się, że tego szczegółu, że kupił od synów Hemora raczej nie zna?10. Dz 7:16 – I przeniesiono ich do Sychem, i złożono w grobowcu, który za pieniądze kupił Abraham od synów Hemora w Sychem.
– Jest to podobno cytat z11. Rz 15:21 – Lecz jak napisano: Ujrzą go ci, do których wieść o nim nie doszła, a ci, co o nim nie słyszeli, Poznają go.
Ale kompletnie się nie zgadza i chyba kontekst też. Czy to jakaś parafraza, wolno tak dowolnie interpretować teksty z Pisma?Iz 52:15 – Tak wprawi w zdumienie liczne narody, królowie zamkną przed nim swoje usta, bo zobaczą to, czego im nie opowiadano, i zrozumieją to, czego nie słyszeli.
– to cytat z12. 1Kor 2:9 – Głosimy tedy, jak napisano: Czego oko nie widziało i ucho nie słyszało, i co do serca ludzkiego nie wstąpiło, to przygotował Bóg tym, którzy go miłują.
– ale znowu jakiś taki niedokładny, przeinterpretowany, o żadnym miłowaniu Boga nie ma nic.Iz 64:4 – Czego od wieków nie słyszano, czego ucho nie słyszało I oko nie widziało oprócz ciebie, Boga działającego dla tego, który go oczekuje.
Pierwszy cytat to VMoj 25:4, ale skąd ten drugi cytat (przytaczają go też Mt 10:10 oraz Łk 10:7)? Czy zatem tu Paweł powołuje się na Mt lub Łk? Chyba powinien powiedzieć, że cytuje ewangelie Mt albo Łk? Przecież chyba każdy mógł wtedy się do tego odnieść i to potwierdzić?13. 1Tm 5:18 – Albowiem Pismo mówi: Młócącemu wołowi nie zawiązuj pyska, oraz: Godzien jest robotnik zapłaty swojej.
– skąd ta historia o Jannesie i Jambresie? Czy jest to gdzieś opisane w ST?14. 2Tm 3:8 – Podobnie jak Jannes i Jambres przeciwstawili się Mojżeszowi, tak samo ci przeciwstawiają się prawdzie, ludzie spaczonego umysłu, nie wytrzymujący próby wiary.
A zatem: Czy niektóre cytaty to są z jakichś zaginionych ksiąg ST? Czy część z nich to cytaty poddane już jakiejś chrześcijańskiej interpretacji? Jak też patrzę na inne cytaty (nie chcę tu zanudzać, bo jest tego sporo), to często nie są dokładnie brzmiące, jak w tekście hebrajskim. Czemu tak jest? Czy to kwestia tłumaczenia czy jakiejś ingerencji tłumaczy?
Art Funky