Czy to zmaganie jest tylko przebrzmiałą opowieścią? A może ono wciąż trwa – przyjmując coraz to nowe odsłony ludzkiego dramatu? I za każdym razem zwichnięte zostaje biodro naszego widzenia świata, na którym budowaliśmy wizję wiary opartą na dawnych schematach. Może dzisiejsza sytuacja jest zwichnięciem pustych już pojęć, które muszą ulec radykalnej reinterpretacji? Bo zwichnięcie dotyka naszych skostniałych struktur i wyobrażeń, których młody człowiek nie jest już w stanie pojąć ani przyjąć.
Ponownie więc wezwani jesteśmy do odrzucenia wypaczonej wizji wiary. Wizji wymagającej spełnienia niezliczonych warunków w zakresie rytualnym, proceduralnym czy wyobrażeniowym. Może to właśnie dzięki temu "zwichnięciu" odnajdujemy prawdziwie żywego Ojca, dalekiego od formalistycznej drobiazgowości, który znowu błogosławić nas będzie miłością bezwarunkową?
Czy jednak oznacza to, że na śmietnik historii mamy wyrzucić cały ten, narosły przez wieki, skarbiec złoconych, lecz dawno już nieużywanych naczyń? Byłoby to przejawem barbarzyństwa. Nie pozbywamy się dawnych dzieł sztuki tylko dlatego, że dziś wydają się nam naiwne. Stają się one dla nas nie tylko cenną pamiątką dziejów, przez którą przemawiają nasi przodkowie, ale wzywają też do nieustannej reinterpretacji, napełniając się coraz głębszymi znaczeniami.
Chciałbym tu jednak być dobrze zrozumiany - mam na myśli nie tyle skarby kultury materialnej, co nasze mentalne odniesienia do spraw metafizycznych. Co dla młodego pokolenia znaczą dziś takie pojęcia, jak: chrzest, grzech, łaska, zbawienie, życie wieczne?... Obrosły już one tak bardzo w patynę męczących rytuałów, usypiających frazeologii i katechizmowych regułek, że przez młodego człowieka odrzucone zostają razem z całym depozytem wiary. A przecież każde z tych pojęć niesie w sobie ogrom poruszających do głębi odniesień!
Weźmy najbardziej chyba zdewaluowane słowo ŁASKA, biorące początek od łac. GRATIA (wdzięk!) – to nic innego, jak duchowe piękno, którego osobiste doświadczenie potrafi diametralnie przeobrazić całe nasze życie. Ale kto będzie dziś tego słuchał, jeśli wprzódy nie rzucimy się do osobistej walki z bogiem naszych schematów, bogiem wyobrażeń i bogiem przyzwyczajeń – nie bojąc się, że w tych zmaganiach doznamy zbiorowego „zwichnięcia biodra” naszej poukładanej religijności?
Fot. "Walka Jakuba z aniołem", Rembrandt 1659 r. (fragment, źródło: Wikipedia)
